ARTIKELS
ARTIKEL: KRAAKPANDEN EN KRAKERS IN BRUSSEL: EEN TOENEMENDE PROBLEMATIEK
Gloria Birihanyuma, 3 april 2023
“Krakers voelen zich niet veilig in opvangcentra”, zegt een politiecommissaris uit het Brusselse. De politiecommissaris kiest ervoor om anoniem te blijven. Veel krakers kiezen er zelf voor om te kraken omdat de leefomstandigheden in opvangcentra niet veel beter zijn. Bovendien hebben ze vaak maar recht op 1 nacht. Het is een problematiek in Brussel dat verschillende oorzaken heeft en verschillende profielen van krakers zijn hier slachtoffer van.
De problematiek van leegstaande kraakpanden en krakers in Brussel is nog altijd een actuele discussie. Daarbij lopen de aantal krakers en kraakpanden in Brussel alleen maar op. Van 2008 tot 2016 was er een exponentiële stijging van 878,3% kraakpanden in Brussel. Mensen in ontoereikende huisvesting (mensen in onderhandelde bezettingen en mensen die verblijven in kraakpanden, red.), is op 8 jaar tijd verdubbeld van 1729 tot 3386. Het totaal aantal krakers stond op 587 waarbij mannen in meerderheid waren met een percentage van 66%, vrouwen 19% en kinderen met 15%.
De cijfers in Brussel zijn echter nooit volledig accuraat door de kleinere kraakpanden die vaak niet meegeteld worden. Daarnaast fluctueren deze cijfers razendsnel door de snelheid waarin krakers zich verplaatsen. De cijfers kunnen van de ene op de dag verschillen. Het vzw Project Lama en Samusocial richtten samen het team Cover op en namen waar dat het niet gerapporteerde percentage mensen, nog groter was dan gedacht voordien. Ongeveer 2000 mensen leefden in precaire omstandigheden. Dit toont aan dat de cijfers vandaag in 2023 alleen maar zijn gestegen. Op dit moment zijn er ongeveer 2000 mensen die kraken in Brussel. Wat weer een enorme stijging is sinds 2016. Ook de Brusselse politie is deze stijging niet ontkomen. In de Brusselse politiezone in Elsene alleen al zijn er 39 kraakpanden, waarvan in sommigen al een 100-tal krakers verblijven.
Er is nog geen duidelijk onderzoek gedaan naar het profiel van de krakers in Brussel. Volgens politiecommissaris Vandersmit* bestaat het profiel van krakers echter merendeel uit illegale inwoners, waarvan vaak alleenstaande mannen, hoewel het ook voorkomt dat er vrouwen met kinderen er zich bevinden.
Daarnaast zijn het soms ook jonge kunstenaars die kraken of activisten die het bezetten uit eigen overtuiging en protestactie. De meeste krakers zijn er echter niet uit eigen wil. Een oplossing zoeken voor deze mensen is niet eenvoudig. Ook blijkt het niet duidelijk bij wie de verantwoordelijkheid werkelijk ligt. Het OCMW wordt op de hoogte gebracht wanneer een ontruiming zich plaatsvindt bij een kraakpand en zijn wettelijk verplicht hen te helpen. Hoewel zij niet verantwoordelijk zijn indien er uiteindelijk geen oplossing gevonden wordt. “Het OCMW heeft een wettelijke verplichting om iets te doen maar geen resultaatverplichting. Ze zoeken naar een andere woonruimte voor krakers maar als ze er niet in slagen is dat niet hun fout, ze moeten hun best doen maar geen oplossing is een oplossing.” Daarnaast zijn er ook daklozenorganisaties die gecontacteerd worden om onderdak aan te bieden. Hoewel de problematiek bij daklozenorganisaties eerder een kwestie van veiligheid is; “Er zijn opvangcentra maar wat we vaak vaststellen is dat veel krakers niet opgenomen willen worden in een huis of daklozencentrum. De opvang is altijd maar voor een nacht. Bovendien voelen mensen zich niet veilig in opvangcentra. Vaak zijn er mensen met alcoholproblemen, zijn ze gewelddadig, worden ze bestolen, mensen die het ervaren hebben zeggen dan vaak ‘ik wil het niet’.”
Strengere regels omtrent daklozenorganisaties om zekerheid en veiligheid aan te bieden aan krakers zou al een grote stap zijn in de richting van een Brussel met minder kraakpanden.
Bronnen:
https://www.lastrada.brussels/portail/images/PDF/20171012_Strada_Denomb_R apport_NL_V4_POUR_BAT.pdf
“Krakers voelen zich niet veilig in opvangcentra”, zegt een politiecommissaris uit het Brusselse. De politiecommissaris kiest ervoor om anoniem te blijven. Veel krakers kiezen er zelf voor om te kraken omdat de leefomstandigheden in opvangcentra niet veel beter zijn. Bovendien hebben ze vaak maar recht op 1 nacht. Het is een problematiek in Brussel dat verschillende oorzaken heeft en verschillende profielen van krakers zijn hier slachtoffer van.
De problematiek van leegstaande kraakpanden en krakers in Brussel is nog altijd een actuele discussie. Daarbij lopen de aantal krakers en kraakpanden in Brussel alleen maar op. Van 2008 tot 2016 was er een exponentiële stijging van 878,3% kraakpanden in Brussel. Mensen in ontoereikende huisvesting (mensen in onderhandelde bezettingen en mensen die verblijven in kraakpanden, red.), is op 8 jaar tijd verdubbeld van 1729 tot 3386. Het totaal aantal krakers stond op 587 waarbij mannen in meerderheid waren met een percentage van 66%, vrouwen 19% en kinderen met 15%.
De cijfers in Brussel zijn echter nooit volledig accuraat door de kleinere kraakpanden die vaak niet meegeteld worden. Daarnaast fluctueren deze cijfers razendsnel door de snelheid waarin krakers zich verplaatsen. De cijfers kunnen van de ene op de dag verschillen. Het vzw Project Lama en Samusocial richtten samen het team Cover op en namen waar dat het niet gerapporteerde percentage mensen, nog groter was dan gedacht voordien. Ongeveer 2000 mensen leefden in precaire omstandigheden. Dit toont aan dat de cijfers vandaag in 2023 alleen maar zijn gestegen. Op dit moment zijn er ongeveer 2000 mensen die kraken in Brussel. Wat weer een enorme stijging is sinds 2016. Ook de Brusselse politie is deze stijging niet ontkomen. In de Brusselse politiezone in Elsene alleen al zijn er 39 kraakpanden, waarvan in sommigen al een 100-tal krakers verblijven.
Er is nog geen duidelijk onderzoek gedaan naar het profiel van de krakers in Brussel. Volgens politiecommissaris Vandersmit* bestaat het profiel van krakers echter merendeel uit illegale inwoners, waarvan vaak alleenstaande mannen, hoewel het ook voorkomt dat er vrouwen met kinderen er zich bevinden.
Daarnaast zijn het soms ook jonge kunstenaars die kraken of activisten die het bezetten uit eigen overtuiging en protestactie. De meeste krakers zijn er echter niet uit eigen wil. Een oplossing zoeken voor deze mensen is niet eenvoudig. Ook blijkt het niet duidelijk bij wie de verantwoordelijkheid werkelijk ligt. Het OCMW wordt op de hoogte gebracht wanneer een ontruiming zich plaatsvindt bij een kraakpand en zijn wettelijk verplicht hen te helpen. Hoewel zij niet verantwoordelijk zijn indien er uiteindelijk geen oplossing gevonden wordt. “Het OCMW heeft een wettelijke verplichting om iets te doen maar geen resultaatverplichting. Ze zoeken naar een andere woonruimte voor krakers maar als ze er niet in slagen is dat niet hun fout, ze moeten hun best doen maar geen oplossing is een oplossing.” Daarnaast zijn er ook daklozenorganisaties die gecontacteerd worden om onderdak aan te bieden. Hoewel de problematiek bij daklozenorganisaties eerder een kwestie van veiligheid is; “Er zijn opvangcentra maar wat we vaak vaststellen is dat veel krakers niet opgenomen willen worden in een huis of daklozencentrum. De opvang is altijd maar voor een nacht. Bovendien voelen mensen zich niet veilig in opvangcentra. Vaak zijn er mensen met alcoholproblemen, zijn ze gewelddadig, worden ze bestolen, mensen die het ervaren hebben zeggen dan vaak ‘ik wil het niet’.”
Strengere regels omtrent daklozenorganisaties om zekerheid en veiligheid aan te bieden aan krakers zou al een grote stap zijn in de richting van een Brussel met minder kraakpanden.
Bronnen:
https://www.lastrada.brussels/portail/images/PDF/20171012_Strada_Denomb_R apport_NL_V4_POUR_BAT.pdf
ARTIKEL: "VLAAMSE OVERHEID WILT LEEGSTAANDE PANDEN IN DE STAD BRUSSEL BETER IN KAART BRENGEN"
© Marc Baert
Rik Verwaetermeulen, 3 april 2023
Brussel is een levendige stad waar veel mensen wonen. Zo zou de hoofdstad van Europa 188 737 mensen tellen. Als je deze cijfers zou bekijken dan zou je denken dat de stad Brussel te maken zou hebben met een soort van overbevolking en dat er te weinig huisvesting is. Maar niets is minder waar. De stad Brussel heeft juist te kampen met een ‘leegstaande panden’ problematiek. Naar aanleiding van een onderzoek van de VUB en ULB zouden zo’n 10 000 gebouwen leeg staan, met daarin 17 000 à 27 000 leegstaande woningen. Maar wat doet de Vlaamse overheid aan deze problematiek? En welke beslissingen heeft de Vlaamse overheid al gemaakt om deze problematiek aan te pakken?
De Vlaamse overheid wilt leegstand en verkrottingen van gebouwen en woningen vooral tegen gaan. Volgens de Vlaamse overheid is dit een gemeentelijke bevoegdheid. Gemeentes staan zelf in voor het opsporen, registreren en aanpakken van deze leegstaande woningen. Ze mogen dus zelf beslissen hoe ze dit aanpakken en/of willen bestrijden. Toch zijn er een aantal voorwaarden die voor elke Vlaamse gemeente zou gelden. Zo zouden leegstaande woningen opgenomen worden in een inventaris en is het mogelijk dat de gemeente in Vlaanderen een belasting invoert op leegstand. Als er woningen zijn die er echt zwaar aan toe zijn en dus beter zouden afgebroken worden en worden vervangen door een nieuwbouwproject dan geldt er een verlaagd btw-tarief voor afbraak en wederopbouw. Mensen die hier niet in aanmerking komen kunnen via het Vlaamse gewest en bepaalde voorwaarden een sloop- en heropbouwpremie aanvragen.
Leegstaande bedrijfsruimten worden ook in een inventaris geplaatst. Als de bedrijfsruimte al minstens drie jaar in de inventaris staat zou de eigenaar van het leegstaande pand een leegstandsheffing moeten betalen. Opbrengsten van deze heffing zouden naar een vernieuwingsfonds gaan. Deze geeft financiële steun aan projecten die leegstaande panden een nieuw leven proberen in te blazen.
De staatsecretaris voor huisvesting, Nawal Ben Hamou, heeft de opdracht gegeven aan onderzoekers van de VUB/ULB om een instrument te ontwikkelen waarmee men de leegstand beter in kaart kan brengen. In de vorige legislatuur werden er subsidies gegeven aan de gemeenten om de leegstand in kaart te brengen. Dit was geen succes waardoor de staatssectretaris heeft besloten om de opsporing van deze leegstaande panden op een gewestelijke niveau aan te pakken via Brussel huisvesting, een organisatie die een soort van hefboom wilt zijn voor een duurzaam en een vooruitdenkend huisvestingsbeleid, samen met alle belangrijke partners. Daarom werd er een team opgesteld van onderzoekers van de VUB/ULB om te zien of het haalbaar is om deze leegstaande panden op te sporen en in kaart te brengen. De onderzoekers hebben een soort van instrument kunnen maken en zo een inventaris gemaakt met potentiële leegstaande woningen.
Er zijn nog drie stappen die verder worden ondernomen om verder te kunnen in dit onderzoek volgens het persbericht van de staatsecretaris Nawal Ben Hamou. Ten eerste willen ze nog gerichter onderzoek doen naar panden die al vier jaar potentieel leeg zouden staan, waar er geen domicilie en weinig waterverbruik is. Dit zou gaan over 3500 panden. Een tweede volgende stap is meer personeel aannemen om dit verder te onderzoeken. Zo zou het team voorlopig bestaan uit 9 inspecteurs en zouden deze versterkt moeten worden met 5 extra personeelsleden. Zodat het opsporingswerk gemakkelijker zou verlopen en meer panden ook gecontroleerd kunnen worden om de eigenaars er van te kunnen sanctioneren. Als derde en laatste punt zou er voor elk gewest een ondersteuningsteam moeten komen om de leegstaande panden terug op de markt te krijgen. Elke gemeente die het huisvestingscontract zou tekenen, ontvangt een jaarlijkse subsidie van 60.000 euro voor het rekruteren van een medewerker die contact opneemt met de eigenaars die een overtreding begaan om zo er voor te zorgen dat zij hun pand opnieuw beschikbaar maken en het laten bewonen. Bij de organisatie Brussel Huisvesting is er ook een team opgericht die de gemeenten zou ondersteunen.
Bronnen:
https://bisa.brussels/cijfers/kerncijfers-per-gemeente/stad-brussel
https://nawalbenhamou.brussels/nl/un-premier-cadastre-regional-deslogements-presumes-inoccupes/#:~:text=De%20Staatssecretaris%20voor%20Huisvesting%20Nawal, onderzoeken%20uitvoert%20en%20inbreukdossiers%20behandelt.
https://www.vlaanderen.be/leegstand-en-verkrotting
Brussel is een levendige stad waar veel mensen wonen. Zo zou de hoofdstad van Europa 188 737 mensen tellen. Als je deze cijfers zou bekijken dan zou je denken dat de stad Brussel te maken zou hebben met een soort van overbevolking en dat er te weinig huisvesting is. Maar niets is minder waar. De stad Brussel heeft juist te kampen met een ‘leegstaande panden’ problematiek. Naar aanleiding van een onderzoek van de VUB en ULB zouden zo’n 10 000 gebouwen leeg staan, met daarin 17 000 à 27 000 leegstaande woningen. Maar wat doet de Vlaamse overheid aan deze problematiek? En welke beslissingen heeft de Vlaamse overheid al gemaakt om deze problematiek aan te pakken?
De Vlaamse overheid wilt leegstand en verkrottingen van gebouwen en woningen vooral tegen gaan. Volgens de Vlaamse overheid is dit een gemeentelijke bevoegdheid. Gemeentes staan zelf in voor het opsporen, registreren en aanpakken van deze leegstaande woningen. Ze mogen dus zelf beslissen hoe ze dit aanpakken en/of willen bestrijden. Toch zijn er een aantal voorwaarden die voor elke Vlaamse gemeente zou gelden. Zo zouden leegstaande woningen opgenomen worden in een inventaris en is het mogelijk dat de gemeente in Vlaanderen een belasting invoert op leegstand. Als er woningen zijn die er echt zwaar aan toe zijn en dus beter zouden afgebroken worden en worden vervangen door een nieuwbouwproject dan geldt er een verlaagd btw-tarief voor afbraak en wederopbouw. Mensen die hier niet in aanmerking komen kunnen via het Vlaamse gewest en bepaalde voorwaarden een sloop- en heropbouwpremie aanvragen.
Leegstaande bedrijfsruimten worden ook in een inventaris geplaatst. Als de bedrijfsruimte al minstens drie jaar in de inventaris staat zou de eigenaar van het leegstaande pand een leegstandsheffing moeten betalen. Opbrengsten van deze heffing zouden naar een vernieuwingsfonds gaan. Deze geeft financiële steun aan projecten die leegstaande panden een nieuw leven proberen in te blazen.
De staatsecretaris voor huisvesting, Nawal Ben Hamou, heeft de opdracht gegeven aan onderzoekers van de VUB/ULB om een instrument te ontwikkelen waarmee men de leegstand beter in kaart kan brengen. In de vorige legislatuur werden er subsidies gegeven aan de gemeenten om de leegstand in kaart te brengen. Dit was geen succes waardoor de staatssectretaris heeft besloten om de opsporing van deze leegstaande panden op een gewestelijke niveau aan te pakken via Brussel huisvesting, een organisatie die een soort van hefboom wilt zijn voor een duurzaam en een vooruitdenkend huisvestingsbeleid, samen met alle belangrijke partners. Daarom werd er een team opgesteld van onderzoekers van de VUB/ULB om te zien of het haalbaar is om deze leegstaande panden op te sporen en in kaart te brengen. De onderzoekers hebben een soort van instrument kunnen maken en zo een inventaris gemaakt met potentiële leegstaande woningen.
Er zijn nog drie stappen die verder worden ondernomen om verder te kunnen in dit onderzoek volgens het persbericht van de staatsecretaris Nawal Ben Hamou. Ten eerste willen ze nog gerichter onderzoek doen naar panden die al vier jaar potentieel leeg zouden staan, waar er geen domicilie en weinig waterverbruik is. Dit zou gaan over 3500 panden. Een tweede volgende stap is meer personeel aannemen om dit verder te onderzoeken. Zo zou het team voorlopig bestaan uit 9 inspecteurs en zouden deze versterkt moeten worden met 5 extra personeelsleden. Zodat het opsporingswerk gemakkelijker zou verlopen en meer panden ook gecontroleerd kunnen worden om de eigenaars er van te kunnen sanctioneren. Als derde en laatste punt zou er voor elk gewest een ondersteuningsteam moeten komen om de leegstaande panden terug op de markt te krijgen. Elke gemeente die het huisvestingscontract zou tekenen, ontvangt een jaarlijkse subsidie van 60.000 euro voor het rekruteren van een medewerker die contact opneemt met de eigenaars die een overtreding begaan om zo er voor te zorgen dat zij hun pand opnieuw beschikbaar maken en het laten bewonen. Bij de organisatie Brussel Huisvesting is er ook een team opgericht die de gemeenten zou ondersteunen.
Bronnen:
https://bisa.brussels/cijfers/kerncijfers-per-gemeente/stad-brussel
https://nawalbenhamou.brussels/nl/un-premier-cadastre-regional-deslogements-presumes-inoccupes/#:~:text=De%20Staatssecretaris%20voor%20Huisvesting%20Nawal, onderzoeken%20uitvoert%20en%20inbreukdossiers%20behandelt.
https://www.vlaanderen.be/leegstand-en-verkrotting
VIDEO: BESTAANDE INITIATIEVEN IN VERBAND MET LEEGSTAND
Een video over welke initiatieven er zijn die leegstand willen aanpakken.
Auteurs: Gloria Birihanyuma, Raya Mwanuka-Van Oers, Rik Verwaetermeulen